کاوش موضوع خداناباوری

خداناباوری، بی‌خدایی یا آتئیسم (به انگلیسی: Atheism)، در جامع‌ترین معنا، نداشتن باور به وجود خدا یا خدایان است. خداناباوری در معنایی کم‌تر جامع، رد کردن اعتقاد به وجود داشتن خدا است. در معنایی محدودتر، خداناباوری، یعنی باور به اینکه هیچ خدایی وجود ندارد. خداناباوری، در مغایرت با خداباوری است که خداباوری در عام‌ترین شکل خود، این اعتقاد است که حداقل، یک خدا وجود دارد. ریشه کلمه آتئیسم به زبان یونانی باستان بازمی‌گردد. در این زبان، کلمه ἄθεος (آتئوس) به معنی «بدون خدا(یان)» برای خوارشماری کسانی که پرستش خدایان مورد قبول جامعه را رد می‌کردند استفاده می‌شد. کلمه آتئیسم با کاربرد کنونی‌اش، برای اولین بار در قرن ۱۶ میلادی به کار گرفته شد؛ پس از رواج آزاداندیشی و شک‌گرایی علمی و در نهایت، نقد ادیان، از این کلمه نیز به‌طور محدودی استفاده شد. برای اولین بار در قرن هجدهم، در جریان عصر روشنگری، افرادی خودشان را علناً آتئیست می‌نامیدند. انقلاب فرانسه و نیز آتئیسم بی‌سابقه‌ای که به همراه آن آمد، نخستین جنبش سیاسی مهم در تاریخ بود که اهدافی نظیر تشکیل جامعه‌ای بر پایه عقل و منطق بشر—در مقایسه با جوامع مبتنی بر دین—را دنبال می‌کرد. استدلال‌های مطرح‌شده برای آتئیسم، به دسته‌های گوناگونی، همچون استدلال‌های علمی، فلسفی، اجتماعی و تاریخی تقسیم می‌شوند؛ هرچند که استدلال‌های علمی را خداناباوران علمی مطرح می‌کنند که جدا از استدلال‌های دیگر است.دلایل عقلانی که برای عدم باور به خدا(یان) مطرح می‌شود شامل نبود شواهد تجربی برای موجودیت خدا(یان)، برهان شر، برهان وحی‌های متناقض، رد مفاهیمی که قابل ابطال‌پذیری نیستند و برهان اختفای الهی است. به گفته خداناباوران، آتئیسم نسبت به خداباوری، با اصل اختصار تبیین سازگارتر است و چون همه انسان‌ها در زمان تولد به هیچ خدایی باور ندارند، در نتیجه، بار اثبات بر دوش بی‌خدایان نیست که عدم وجود خدا(یان) را اثبات کنند؛ بلکه خداباوران باید دلایل عقلانی برای وجود یک یا چند خدا ارائه کنند. برخی خداناباوران مفهوم «خداناباوری» را بی‌معنی می‌دانند چون در نظرشان باور به وجود خدا آن اندازه غیرمعقول است که لزومی ندارد افراد معقول به خاطر باور نداشتن آن کلمه‌ای برای توصیف خود به کار ببرند، همانطور که کسی خودش را «ناطالع‌بین» یا «ناکیمیاگر» نمی‌خواند. هیچ دیدگاه یکسانی دربارهٔ بی‌خدایی وجود ندارد که برای همه بی‌خدایان، قابل قبول باشد؛ هرچند گروهی از آتئیست‌ها به فلسفه‌های مبتنی بر سکولاریسم، مانند انسان‌گرایی سکولار گرایش دارند. با توجه به اینکه برداشت‌های مختلفی دربارهٔ آتئیسم وجود دارد، برآورد دقیق جمعیت بی‌خدایان، آسان نیست. ۱۳٪ از کسانی که در نظرسنجی سال ۲۰۱۲ گروه WIN/GIA شرکت داشتند خود را آتئیست معرفی کردند؛ در نظرسنجی همین گروه، در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۷، به ترتیب، ۱۱ و ۹ درصد آنان اعلام کردند که به وجود خدا(یان) باور ندارند. براساس یک نظرسنجی قدیمی‌تر — که از سوی بی‌بی‌سی انجام شده بود — ۸ درصد جمعیت کره زمین را آتئیست‌ها تشکیل می‌دهند. نظرسنجی‌های قدیمی‌تر دیگر، بی‌خدایان را ۲ درصد جمعیت جهان برآورد کرده‌اند. بر پایه این نظرسنجی‌ها بیشتر بی‌خدایان در اروپا و آسیا زندگی می‌کنند. در سال ۲۰۱۵، ۶۱ درصد مردم چین خود را آتئیست معرفی کردند. بر اساس یک نظرسنجی — که توسط یوروبارومتر انجام شد — در سال ۲۰۱۰ میلادی، ۲۰ درصد ساکنان اتحادیه اروپا ابراز داشتند که به وجود هیچ نوع روح، خدا، یا قدرت برتری باور ندارند که در این میان، فرانسه (۴۰٪) و سوئد (۳۴٪) بیشترین سهم را داشتند. ۲۳ مارس، «روز جهانی آتئیست‌ها» یا «روز جهانی افتخار به آتئیست بودن (Atheist Pride Day)» نام‌گذاری شده است؛ در واقع، این روزی است که آتئیست‌های جهان، احساس یک‌پارچگی می‌کنند.... بیشتر در ویکی پدیا